Przejście do sekcji:

O Gminie

Rzeźba terenu i gleby

          W środowisku przyrodniczym gminy można wyróżnić trzy podstawowe typy krajobrazu naturalnego: dno doliny, strefę zboczową i wysoczyznę morenową. Zaznacza się wyraźna różnica pomiędzy częścią północną i południową gminy. Charakteryzowany teren obniża się z północy na południe. Część północna obejmuje obszary wysoczyznowe o wysokościach bezwzględnych 100 m n.p.m., zaś część południowa związana jest z doliną Wisły, w której wysokości bezwzględne wynoszą do 40 m n.p.m., z najniższym punktem w części południowo-zachodniej 29,5 m n.p.m. Największe urozmaicenie rzeźby i deniwelacje terenu występują w strefie krawędziowej wysoczyzny morenowej, osiągając 30-40 m. W części północnej największą część stanowi morena denna płaska (obejmująca szeroki pas przecinający gminę, ciągnący się na południe od Unisławia do Łysomic). Występują tu również fragmenty moreny falistej (okolice Siemonia i Cichoradza - do 5 m. wysokości). W obrębie wysoczyzny występują liczne zagłębienia wytopiskowe, erozyjne równiny roztopowe, silnie porozcinane rynnami. Odmienny w swym charakterze jest krajobraz morfologiczny południowej części gminy - związany z pradoliną Wisły (Kotliną Toruńsko-Bydgoską). W rzeźbie tego obszaru dominują terasy rzeczne i pola wydmowe. Powierzchnie teras nachylone są ku Wiśle, zgodnie z jej biegiem. Terasa zalewowa ciągnie się wzdłuż Wisły pasem o zmiennej szerokości (max 3-4 km). Terasa nadzalewowa ma charakter akumulacyjny i rozciąga się od Starego Torunia do Czarnowa, osiągając maksymalną szerokość w okolicy Rozgart 5-6 km i dochodząc do krawędzi wysoczyzny. Elementem urozmaicającym poziom terasowy są kompleksy wydmowe, ciągnące się od Przysieka przez Złąwieś Wielką do wsi Toporzysko. Na terasie nadzalewowej znaczne powierzchnie zajmują obszary torfowe. Dwudzielność terenu występuje również pod względem litologicznym, bowiem w części północnej gminy związanej z wysoczyzną przeważa glina zwałowa, a tylko gdzie niegdzie piaski różnoziarniste, zaś w części południowej (pradolinnej) gminy na powierzchni występują osady holoceńskie: piaski i żwiry rzeczne, mułki, piaski eoliczne, namuły i torfy. W dolinie Wisły spotyka się bardzo atrakcyjne krajobrazowo "wyspy" morenowe.

         Analizując gleby omawianego terenu należy stwierdzić, że występuje tu swoistego rodzaju dwudzielność i zróżnicowanie. W części północnej gminy (na wysoczyźnie) dominują gleby brunatne i płowe, zbudowane przeważnie z pisków gliniastych, podścielonych gliną, zaś w obniżeniach wysoczyznowych - gleby bagienne. W części południowej gminy związanej z doliną Wisły przeważają gleby bielicowe i skrytobielicowe wytworzone na piaskach. W obrębie doliny Wisły występują również nieznaczne obszary gleb torfowych i madów.

       Charakter rzeźby obszaru gminy nie stawia większych barier dla rozwoju rolnictwa i komunikacji, a duża różnorodność może być stymulatorem rozwoju gospodarki turystycznej, głównie w dolinie Wisły i strefie krawędziowej Wisły.

Wróć