ŚWIADCZENIA RODZINNE
Miejsce załatwienia sprawy
Urząd Gminy Zławieś Wielka
ul. Handlowa 7
parter, pokój nr 7
tel. 056 674 13 45
Ustalanie prawa do świadczeń rodzinnych
Podstawa prawna
• Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych ( Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.),
• Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. poz. 3).
Komu przysługują świadczenia rodzinne i w jakiej wysokości?
Świadczeniami Rodzinnymi są:
1. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego
2. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. Becikowe)
3. Świadczenia opiekuńcze
1. zasiłek pielęgnacyjny
2. świadczenie pielęgnacyjne
3. specjalny zasiłek opiekuńczy
1. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego
Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje:
1. rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu,
2. opiekunowi faktycznemu dziecka,
3. osobie uczącej się,
jeżeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 539 zł. W przypadku, gdy w rodzinie jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium to wynosi 623 zł.
Od dnia 01 listopada 2014 r. wysokość ww. kryterium wynosi 574,00 zł, a w przypadku gdy w rodzinie jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium to wynosi 664,00 zł.
Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:
1. 18 roku życia,
2. nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia albo
3. 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniemo umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Wysokości zasiłków:
1. 77 zł - na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia,
2. 106 zł - na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia,
3. 115 zł - na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia.
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki uzależnione od sytuacji rodziny:
1. Urodzenia dziecka - 1000 zł jednorazowo,
2. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego - 400 zł miesięcznie,
3. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka - 170 zł miesięcznie,
4. Wychowywania w rodzinie wielodzietnej - 80 zł miesięcznie
5. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego - 60 zł miesięcznie (do 5-tego roku życia dziecka), 80 zł miesięcznie (powyżej 5-tego roku życia),
6. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego - 100 zł jednorazowo,
7. Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania - 90 zł miesięcznie na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła, 50 zł miesięcznie na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła, Dodatek ten przysługuje w czasie trwania roku szkolnego
Prawo do zasiłku rodzinnego ustala się począwszy od miesiąca w którym złożono wniosek do końca okresu zasiłkowego, który trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku.
W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 30 września, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń przysługujących za listopad następuje do dnia 30 listopada.
W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek w okresieod 1 października do 30 listopada ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za listopad następuje do dnia 31 grudnia.
Do wniosku o zasiłek rodzinny należy dołączyć:
1. kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny;,
2. kopię skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub zupełnego aktu urodzenia dziecka, w przypadku gdy ojciec jest nieznany;
3. kopię orzeczenia o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, w przypadku gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne;
4. zaświadczenie szkoły lub oświadczenie o kontynuowaniu nauki, w przypadku gdy dziecko ukończyło 18 rok życia;
5. w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności, zaświadczenie lub oświadczenie że uczy się w szkole wyższej;
6. zaświadczenia lub oświadczenia stwierdzające wysokość dochodu uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, każdego członka rodziny. W tym:
1. zaświadczenia lub oświadczenie o wysokości dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych,
2. oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu, jeżeli członkowie rodziny rozliczają się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
3. oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu niepodlegającego opodatkowaniu,
4. zaświadczenia lub oświadczenia członków rodziny zawierające informację o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
5. zaświadczenie lub oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni, w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
6. umowę dzierżawy, w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,
7. umowa o wniesieniu wkładów gruntowych - w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną
8. umowę zawartą w formie aktu notarialnego, w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
9. przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugodą sądową do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny,
10. kopię odpisu wyroku sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub kopię ugody sądowej, przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów, w przypadku uzyskania alimentów niższych niż zasądzone w wyroku lub ugodzie sądowej oraz zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów,
11. zaświadczenie lub oświadczenie o wysokości ponoszonej opłaty za pobyt członka rodziny w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie - należy dołączyć dowód opłaty
12. dokument określający datę utraty dochodu oraz średnią miesięczną wysokość netto utraconego dochodu,
13. dokument lub oświadczenie określające wysokość uzyskanego dochodu z pierwszego pełnego miesiąca przez członka rodziny,
7. informację sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie o przysposobienie dziecka, w przypadku osoby faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła o przysposobienie tego dziecka;
8. kopię aktów zgonu rodziców lub kopie odpisów wyroków zasądzających alimenty, w przypadku osoby uczącej się;
9. kopię karty pobytu, w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694), zgody na pobyt tolerowany lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy;
10. kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko;
11. odpis wyroku oddalającego powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców;
12. orzeczenie sądu zobowiązujące jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka.
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia się dziecka, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza:
1. Zaświadczenie wystawione przez lekarza lub położną o pozostawaniu pod opieką medyczną od 10 tygodnia ciąży.
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza:
1. kopię skróconego aktu zgonu drugiego z rodziców dziecka lub kopię odpisu zupełnego aktu urodzenia dziecka, w przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany;
2. odpis wyroku oddalającego powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców.
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza:
1. Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności dziecka
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza:
1. zaświadczenie lub oświadczenie o udzieleniu urlopu wychowawczego oraz o okresie, na jaki urlop wychowawczy został udzielony;
2. zaświadczenie lub oświadczenie o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego;
3. zaświadczenie lub oświadczenie, że osoba ubiegająca się była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych - należy dołączyć kopię imiennego raportu miesięcznego osoby ubezpieczonej potwierdzającej odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne.
4. zaświadczenie lekarza zalecające przebywanie dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności z powodów terapeutycznych w żłobku albo w przedszkolu.
Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, do wniosku o zasiłek rodzinny dołącza:
1. dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie ucznia w bursie, internacie lub innym miejscu zapewniającym zamieszkanie, prowadzonych przez podmiot publiczny;
2. zaświadczenie lub oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły poza miejscem zamieszkania;
3. oświadczenie osoby fizycznej o wynajmie lokalu uczniowi oraz dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie
2. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. Becikowe)
Jednorazowa zapomoga przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka - jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922 zł. Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku, gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia.
Do wniosku należy dołączyć:
1. uwierzytelnioną kopię dokumentów stwierdzających tożsamość rodziców dziecka, którego dotyczy wniosek;
2. skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy potwierdzający wiek dziecka;
3. zaświadczenie wystawione przez lekarza lub położną o pozostawaniu pod opieką medyczną od 10 tygodnia ciąży;
4. zaświadczenia lub oświadczenia stwierdzające wysokość dochodu uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, każdego członka rodziny (jak do wniosku o zasiłek rodzinny).
W przypadku gdy okoliczności sprawy mające wpływ na prawo do świadczenia wymagają potwierdzenia innym dokumentem niż wyżej wymienione, podmiot realizujący świadczenie może domagać się takiego dokumentu.
3. Świadczenia opiekuńcze
Zasiłek Pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
1. niepełnosprawnemu dziecku,
2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawność,
3. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność ta powstałą w wieku do ukończenia 21 roku życia,
4. osobie która ukończyła 75 rok życia.
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się począwszy od miesiąca w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności (warunek: złożenie wniosku przed upływem trzech miesięcy od wydania orzeczenia) na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności wydano na czas określony - wtedy prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca w którym upływa termin ważności orzeczenia.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wys. 153 zł miesięcznie
Osoba ubiegająca się o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego, do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego dołącza:
1. orzeczenie o niepełnosprawności, albo;
2. orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania niepełnosprawności, albo;
3. orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;
4. kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny.
Świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1. matce albo ojcu;
2. opiekunowi faktycznemu dziecka;
3. osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, (np: dziadkowie dziecka;)
4. innym osobom (pod warunkiem, że same nie mają znacznego stopnia niepełnosprawności), na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny,
jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji - pod warunkiem, że niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.
Osobom, o których mowa w pkt 4, (innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki), przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. nie ma osób, wymienionych w pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jeżeli:
1. osoba sprawująca opiekę:
1. ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
2. ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
2. osoba wymagająca opieki:
1. pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
2. została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4. członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
6. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego dołącza:
1. orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności
2. kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne.
Specjalny zasiłek opiekuńczy
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom jeżeli rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Od dnia 01.01.2015 r. o specjany zasiłek opiekuńczy mogą również ubiegać się osoby, które nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej (zniesiony został obowiązek rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarbkowej).
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 623,00 zł, a od dnia 01.11.2014 r. kwoty 664,00 zł.
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznawane jest nie dłużej niż na okres zasiłkowy (od 1 listopada do 31 października)
Przy ustalaniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego będzie przeprowadzany rodzinny wywiad środowiskowy, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w celu weryfikacji okoliczności dotyczących spełniania warunków do przyznania tego świadczenia. Wywiad ten będzie aktualizowany co 6 miesięcy oraz w każdej sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do spełniania warunków do jego przyznania
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, uważa się dochód następujących członków rodziny:
1. w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
1. osoby wymagającej opieki,
2. rodziców osoby wymagającej opieki,
3. małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,
4. osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko,
5. pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-d, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia
z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz;
2. w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
1. osoby wymagającej opieki,
2. małżonka osoby wymagającej opieki,,
3. osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko,
4. pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-c, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia
z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
W przypadku gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 i Nr 288, poz. 1690 oraz z 2012 r. poz. 579), uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby wymagającej opieki.
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
1. osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów,
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
- legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4. członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
6. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej